• Η κατάκτηση της γνώσης των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής
• Η γνώση του βασικού μηχανισμού της ελληνικής
• Η κατανόηση των βασικών μοντέλων διδασκαλίας

• Η ικανότητα υιοθέτησης και εφαρμογής αποτελεσματικού διδακτικού μοντέλου
• Η ικανότητα διδασκαλίας σε αλλόγλωσσους μαθητές

• Η κατάκτηση της γνώσης των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής
• Η γνώση του βασικού μηχανισμού της ελληνικής
• Η κατανόηση των βασικών μοντέλων διδασκαλίας

Τίτλος
Ιστορία και εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας – Όψεις της Γλώσσας Γλωσσική Διδασκαλία σε παιδιά.-εστίαση στον ειδικό μαθητικό πληθυσμό (πρόσφυγες-μετανάστες)

Περιγραφή

Η εισροή μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων στην χώρα μας δημιούργησε ένα τελείως διαφορετικό κοσμοείδωλο. Η ελληνική κοινωνία άλλαξε άρδην. Τα μεγάλα μεταναστευτικά και προσφυγικά ρεύματα ανάγκασαν την ελληνική κοινωνία να εξελιχθεί από μονοπολιτισμική σε πολυπολιτισμική. Αυτός ο πολιτισμικός πλουραλισμός της ελληνικής κοινωνίας θα πρέπει να διαχειριστεί σωστά τόσο από την κοινωνία όσο και από την πολιτεία. Βέβαια, η ένταξη των πολιτισμικά «άλλων» θα πρέπει να γίνει από την πολιτεία με σεβασμό και διάκριση. Πολύ σημαντικός παράγοντας για την ομαλή ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων στο ελληνικό κοινωνικό γίγνεσθαι αποτελεί η γνώση της γλώσσας της χώρας υποδοχής. Επομένως, αποτελεί κοινή παραδοχή η διαρκώς αυξανόμενη ανάγκη για εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας είτε ως δεύτερη γλώσσα είτε ως ξένη γλώσσα στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας είτε ως δεύτερη είτε ως ξένη στους μεταναστευτικούς και προσφυγικούς πληθυσμούς από τους εκπαιδευτικούς προϋποθέτει βέβαια την πλήρη γνώση της από τότε που εμφανίστηκε μέχρι και σήμερα. Βέβαια η ελληνική γλώσσα είναι μια γλώσσα με μακραίωνη ιστορία. Η ελληνική γλώσσα είναι αλήθεια ότι υπήρξε στην αρχαιότητα η πλέον διαδεδομένη γλώσσα στη Μεσόγειο και στη Νότια Ευρώπη, λόγω των ουκ ολίγων αποικιών της μητροπολιτικής Ελλάδας. Η παρούσα διδακτική ενότητα προσπαθεί να δείξει την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, τις φάσεις της και την εξέλιξη της στο ρου των αιώνων. Είναι πολύ σημαντικό προσόν να γνωρίζεις την ιστορία και τις όψεις της γλώσσας, που στο μέλλον ενδέχεται να κληθείς να διδάξεις σε γλωσσικά και πολιτισμικά ετερογενή πληθυσμό. Παρουσιάζονται ο τρόπος εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας σε μικρή ηλικία καθώς και η διδακτική προσέγγιση που πρέπει να ακολουθηθεί. Πιο συγκεκριμένα, αναπτύσσεται το θεωρητικό υπόβαθρο εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας που οδηγεί στην καταγραφή των ιδιαίτερων μαθησιακών χαρακτηριστικών των μικρών μαθητών και στη συνέχεια παρουσιάζεται η διδακτική μέθοδος που είναι σκόπιμο να υιοθετηθεί με βάση τον τρόπο που μαθαίνουν οι μικροί μαθητές. Ακολούθως, δημιουργείται το απαραίτητο διδακτικό και μαθησιακό πλαίσιο για τη διδασκαλία σε μικρούς μαθητές, ώστε η διδακτική προσέγγιση να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των προσφύγων/μεταναστών μαθητών, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην υιοθέτηση βιωματικών πρακτικών όπως είναι τα παραμύθια, τα τραγούδια, τα παιχνίδια, και τα θεατρικά παιχνίδια.

Τίτλος
Κοινωνικές νόρμες για τη σχολική ενσωμάτωση και συνεκπαίδευση αλλογενών – Στοιχεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης-χαρακτηριστικά και ανάγκες μεταναστών και προσφύγων μαθητών.

Περιγραφή

Οι αυξημένες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές προς τις ευρωπαϊκές χώρες γενικά και την Ελλάδα γενικότερα, προκάλεσαν το παιδαγωγικό ενδιαφέρον, εφόσον οι ροές αυτές είχαν άμεσες επιδράσεις στο ισχύον εκπαιδευτικό σύστημα. Το ενδιαφέρον για την απάλειψη κάθε υποψίας παιδαγωγικών πρακτικών και διδακτικών μεθόδων οι οποίες δεν ευνοούν την εθνική, θρησκευτική, γλωσσική και πολιτισμική διαφοροποίηση στο ελληνικό εκπαιδευτικό πλαίσιο τέθηκε στο επίκεντρο του σύγχρονου προβληματισμού των Επιστημών Αγωγής. Ερωτήματα που αφορούν στις διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις των μαθητών με ποικίλη πολιτισμική ταυτότητα στο σχολείο, την αντιμετώπιση των γονέων αυτών των μαθητών από τους εκπαιδευτικούς, τις παιδαγωγικές πρακτικές ένταξής τους στο σχολικό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και άλλα παρόμοια απασχολούν μέχρι σήμερα την εκπαιδευτική πολιτική και πράξη στον ελληνικό χώρο. Το πρώτο ζητούμενο, το οποίο προέκυψε σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής αφορά στον προσδιορισμό και τη συστηματική μελέτη των χαρακτηριστικών των μεταναστευτικών και προσφυγικών ομάδων μαθητών, προκειμένου να εξασφαλιστεί μία κατά το δυνατόν αποτελεσματική παιδαγωγική διαχείριση του φαινομένου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζουν οι σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες. Κατά συνέπεια, στη συγκεκριμένη θεματική, μελετάται διεξοδικό το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, οι προβλέψεις, οι προσδοκίες του και τα παιδαγωγικά αποτελέσματά του. Επιπλέον, προσεγγίζονται κριτικά τα ποικίλα εκπαιδευτικά μοντέλα διαχείρισης της πολιτισμικής ετερότητας σε επίπεδο εκπαιδευτικής θεωρίας και πράξης. Μελετώνται, επίσης, βασικές διδακτικές μέθοδοι και στρατηγικές διαχείρισης της ετερότητας, όπως προτείνονται από ερευνητικές ομάδες καθώς και ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς. Τέλος, παρουσιάζονται παραδείγματα Καλών Πρακτικών παιδαγωγικής εφαρμογής των θεμελιωδών αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στη σύγχρονη διδακτική πράξη.

Τίτλος
Διαχείριση πολιτισμικής τάξης

Περιγραφή

Τα θέματα που άπτονται της διαχείρισης της διαπολιτισμικής τάξης είναι ποικίλα. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης θεματικής ενότητας διερευνώνται οι λεγόμενες Καλές Πρακτικές. Επικουρικά, μελετώνται ακροθιγώς ορισμένες πτυχές της βιωματικότητας στην εκπαιδευτική πράξη και στοιχεία των ομαδοσυνεργατικών μεθόδων. Οι Καλές Πρακτικές είναι πρωτοβουλίες ή δράσεις, οι οποίες έχουν εφαρμογή στο νομικό πλαίσιο, στην απασχόληση, στη διαμονή, στην καταπολέμηση των διακρίσεων και του ρατσισμού, στην εκπαίδευση κ.α. και οι οποίες τεκμηριωμένα αποδεικνύεται ότι αποδίδουν. Οι καλές πρακτικές στο εκπαιδευτικό πλαίσιο, ειδικότερα, αφορούν στις δράσεις οι οποίες δημιουργούν πρόσφορο έδαφος παιδαγωγικής ενεργοποίησης και συμμετοχής όλων των μαθητών, ώστε να βελτιωθεί η απόδοσή τους. Οι καλές πρακτικές προέκυψαν ως πρόταση υπέρβασης του προβλήματος το οποίο για ορισμένους ερευνητές εντοπίζεται τόσο σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής όσο και σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης και το οποίο είναι η μη ύπαρξη περιθωρίων πλουραλιστικής προσέγγισης της πολιτισμικής ετερότητας στο σχολικό περιβάλλον. Το γεγονός αυτό θεωρείται ότι αποτελεί βασικό παράγοντα που κατατείνει στη σχολική αποτυχία των μαθητών με διαφορετική εθνική, γλωσσική, θρησκευτική ή πολιτισμική ταυτότητα. Οι Καλές Πρακτικές προτείνονται ως εργαλείο υπέρβασης αυτού του αδιεξόδου. Έχουν ως απώτερο σκοπό την παροχή ίσων ευκαιριών για ολόπλευρη ανάπτυξη όλων των μαθητών ανεξάρτητα από το εθνικό, γλωσσικό, θρησκευτικό ή πολιτισμικό τους υπόβαθρο. Θεμελιώνονται θεωρητικά σε παιδαγωγικές θεωρίες, όπως αυτή της κριτικής παιδαγωγικής, οι οποίες διέπονται από τις αρχές της χειραφετητικής λειτουργίας της εκπαίδευσης, της πρόταξης σε επίπεδο σκοπών και στόχων του κοινωνικού μετασχηματισμού, της παροχής ίσων ευκαιριών, της πολυφωνίας και της αλληλεγγύης.

Τίτλος
Σχεδιασμός και διαχείριση μαθήματος διδασκαλίας της ελληνικής

Περιγραφή

Βασικό στόχο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, όπως αναδεικνύεται από σχετικές μελέτες και έρευνες, αποτελούν οι παιδαγωγικές και διδακτικές πρωτοβουλίες και δράσεις, οι οποίες συνδέονται οργανικά με την προσπάθεια αποτελεσματικής αντιμετώπισης της σχολικής αποτυχίας, προαγωγής της ισότιμης συμμετοχής στην εκπαίδευση, δημιουργίας του κατάλληλου μαθησιακού κλίματος για όλα τα μέλη της διαπολιτισμικής τάξης και, τελικά, ποιοτικής αναβάθμισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα φαινόμενα της μετανάστευσης, της παλιννόστησης και της προσφυγικής κρίσης ιδιαίτερα κατά την τελευταία τριακονταετία προκάλεσε έντονο παιδαγωγικό ενδιαφέρον, εφόσον επέδρασε καθοριστικά στη σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού των ελληνικών σχολείων. Στο πλαίσιο αυτού του προβληματισμού διερευνώνται μέθοδοι διδακτικού σχεδιασμού και διαχείρισης της διαπολιτισμικής τάξης, οι οποίες κινούνται προς την κατεύθυνση της υπέρβασης των πρακτικών «μειονοτικοποίησης» των μαθητών που προέρχονται από ποικίλα πολιτισμικά περιβάλλοντα και παραγκωνισμού των στερεοτύπων και των διαστρεβλωμένων αντιλήψεων για τη διαφορετικότητα. Βασικός άξονας των πρακτικών αυτών είναι η επιδίωξη ενθάρρυνσης της συμφιλίωσης, της αλληλεγγύης, της ειρηνικής συνύπαρξης, της μέριμνας και της φροντίδας για τον «άλλο». Ο σχετικός παιδαγωγικός προβληματισμός προκρίνει τις βιωματικές μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης. Μελέτες έχουν αναδείξει την ιδιαίτερη αξία των βιωματικών πρακτικών στην ανάπτυξη της κοινωνικότητας και δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων από τους μαθητές. Η ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας προτείνεται σήμερα ως μέθοδος η οποία επιτυγχάνει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των μαθησιακών αποτελεσμάτων μέσω της παιδαγωγικής αξιοποίησης της αλληλεπίδρασης των μελών της ομάδας που συγκροτείται, προκειμένου να επιτύχει συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους.

Τίτλος
Θέματα αξιολόγησης-Η Αξιολόγηση στην Ελληνική ως Δεύτερη/ζένη Γλώσσα.

Περιγραφή

Είναι αλήθεια ότι η διδασκαλία αλλά και η εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας έχει ορισμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τα οποία προκύπτουν από τη φύση της ίδιας της γλώσσας και τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τους διδάσκοντες. Η διδασκαλία και η εκμάθηση της ελληνικής είτε ως ξένης είτε ως δεύτερης γλώσσας αποτελεί ένα στοίχημα τόσο για τους διδάσκοντες όσο και για τους διδασκομένους. Η αξιολόγηση είναι μια εξαιρετικά σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με αξιολόγηση της γλωσσομάθειας αλλοδαπών μαθητών και μαθητριών. Το ζήτημα της χαμηλής επίδοσης των μαθητών και κυρίως των αλλοδαπών έχει απασχολήσει την ελληνική ερευνητική κοινότητα. Η αιτία ορισμένες φορές αποδίδεται στην ανεπαρκή μέριμνα του ελληνικού σχολείου για την εκπαίδευσή τους και άλλες στην ανεπάρκεια των ίδιων των εκπαιδευτικών να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες πολυπολιτισμικότητας που επικρατούν στη σχολική τάξη. Η αξιολόγηση ως μέθοδος και πρακτική βοηθάει στο έπακρο τον εκπαιδευτικό αλλά και το εκπαιδευτικό σύστημα να δει εμφανώς τις όποιες ελλείψεις που έχει κατά την εκπαιδευτική διαδικασία μάθησης της ελληνικής είτε ως δεύτερης είτε ως ξένης γλώσσας. Αυτός είναι και ο σκοπός της συγκεκριμένης ενότητας. Να καταδείξει τις αποτελεσματικότερες πρακτικές αξιολόγησης της ελληνικής ως δεύτερης ή ως ξένης γλώσσας.

Τίτλος
Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας των Κοινωνικών Επιστημών.

Περιγραφή

Το μάθημα φέρει εισαγωγικό χαρακτήρα στη μελέτη των δύο ρευμάτων ερευνητικής μεθοδολογίας που έχουν κυριαρχήσει στις κοινωνικές επιστήμες. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τη διαφοροποίηση της ποσοτικής στρατηγικής έρευνας από την ποιοτική στρατηγική στη βάση τριών κεντρικών σημείων: α. τη σχέση μεταξύ θεωρίας και έρευνας, β. τα επιστημολογικά ζητήματα και γ. τα οντολογικά ζητήματα, όπως αυτά ανακύπτουν στη μελέτη του κοινωνικού κόσμου. Το μάθημα προσεγγίζει ζητήματα μεθοδολογίας ποσοτικής έρευνας. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τα στάδια υλοποίησης μιας ποσοτικής κοινωνικής έρευνας και συγκεκριμένα:

• Το στάδιο του θεωρητικού προβληματισμού και της διαδικασίας αναζήτησης και μελέτης των βιβλιογραφικών πηγών συναφών του υπό εξέταση κοινωνικού φαινομένου.
• Το στάδιο συγκεκριμενοποίησης των ερευνητικών υποθέσεων και οριοθέτησης του ερευνητικού προβληματισμού.
• Το στάδιο επιλογής ερευνητικού σχεδίου,
• Το στάδιο επιλογής πλαισίου δειγματοληψίας,
• Το επιλογής τεχνικής συλλογής ερευνητικών δεδομένων,
• Το στάδιο συλλογής των ερευνητικών δεδομένων,
• Το στάδιο επεξεργασίας και ανάλυσης των ερευνητικών δεδομένων.

Το μάθημα προσεγγίζει ζητήματα μεθοδολογίας ποιοτικής έρευνας. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τη διαδικασία υλοποίησης μιας κοινωνικής έρευνας και συγκεκριμένα:

• τις ερευνητικές τεχνικές (όπως η συμμετοχική παρατήρηση, τα είδη των ποιοτικών συνεντεύξεων, οι ομάδες εστίασης) που εφαρμόζονται μέσα στο φάσμα της ποιοτικής παράδοσης,
• το περιεχόμενο της διαδικασίας επιλογής του δείγματος. Το μάθημα χωρίζεται σε δυο κύριες ενότητες: α. Τις αρχές δεοντολογίας στην Κοινωνική Έρευνα και β. τους κανόνες συγγραφής μιας επιστημονικής εργασίας. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν:
• το πλαίσιο δεοντολογίας που διέπει την πορεία υλοποίησης της κοινωνικής έρευνας,
• τη δομή συγγραφής επιστημονικών εργασιών και τους κανόνες της ακαδημαϊκής γραφής.

Τίτλος
Ενδυνάμωση δεξιοτήτων σε συνεργαζόμενους φορείς ή εργασία και μεθοδολογία έρευνας.

Περιγραφή

Οι εκπαιδευόμενοι έχουν την δυνατότητα πραγματοποίησης εθελοντικής ενδυνάμωσης δεξιοτήτων, 100 ωρών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς έχοντας ως στόχο τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη και τη βελτίωση του επιπέδου των δεξιοτήτων των επιμορφούμενων είτε να εκπονήσουν επιστημονική εργασία 3.000-6.000 λέξεων. ΠΡΟΣΟΧΗ: Το αντικείμενο του φορέα εθελοντικής απασχόλησης μπορεί να μην έχει άμεση σχέση με το γνωστικό αντικείμενο του προγράμματος. Σκοπός της άσκησης είναι η καλλιέργεια γενικών δεξιοτήτων και όχι η εξειδίκευση. Επιμορφούμενοι που εργάζονται ή έχουν κατά το προηγούμενο του προγράμματος έτος εργαστεί σε ανάλογους φορείς μπορούν να κάνουν αίτηση για αναγνώριση της πρακτικής άσκησης.